Τετάρτη 27 Ιουλίου 2016

Χρήστος Ευελπίδης, Δωδεκάνησα 1950

Επτά σχεδόν χρόνια μετά την κήρυξη του πολέμου του 1940, έπαυσε επίσημα η Ιταλική κατοχή των Δωδεκανήσων. Το Φεβρουάριο του 1947 υπογράφηκε στο Παρίσι η συνθήκη ειρήνης μεταξύ της Ιταλίας και των συμμάχων. Η Ελλάδα επικύρωσε τη συνθήκη και ήταν πλέον δυνατή η πολυπόθητη ενσωμάτωση του Αιγαιοπελαγίτικου συμπλέγματος στη "μητέρα πατρίδα ". Η ελληνική Βουλή ψήφισε το σχετικό νόμο  με τη συμβολική ημερομηνία 28 Οκτωβρίου 1947. Η ένωση ήταν γεγονός. 

Όλα αυτά είναι γνωστά όπως είναι γνωστό ότι μετά το τέλος του Β'ΠΠ η Ευρώπη αναζητούσε μία ταυτότητα μέσα από τη διασφάλιση της ειρήνης και της ευημερίας του λεγόμενου δυτικού πολιτισμού. Από το 1945 πληθαίνουν τα συνέδρια και οι διασκέψεις που συγκεντρώνουν ιθύνοντες, διανοητές, επιστήμονες και φιλοσόφους που συζητούν το κοινό μέλλον των ευρωπαίων πολιτών.
Στο Montreux της Ελβετίας, από τις 27 μέχρι 31 Aυγούστου 1947, οι οπαδοί της ομοσπονδιακής ευρωπαϊκής ιδέας (Union européenne des fédéralistes (UEF)) υποστηρίζουν την ανάγκη δημιουργίας μιας ομοσπονδιακής ευρωπαϊκής κυβέρνησης. Ανάμεσά τους ο Άγγελος Σικελιανός προτείνει την υιοθέτηση της ελληνικής ως πανευρωπαϊκής γλώσσας. Αμέσως μετά,  το Σεπτέμβριο, έλαβε χώρα  το δεύτερο διεθνές συνέδριο της Γενεύης με θέμα τη σχέση μεταξύ της τεχνικής και της ηθικής προόδου. (Rencontres internationales de Genève: progrès technique et  progrès moral). Διάσημοι διανοητές αναρωτήθηκαν εάν η αναμφισβήτητη τεχνική πρόοδος έκανε καλύτερο τον άνθρωπο.
 Δεν γνωρίζουμε εάν ο καταβεβλημένος ποιητής παρακολούθησε τις εργασίες και αυτού του συνεδρίου. 
Μία καρτ ποσταλ από το αρχείο Σικελιανού ( ΕΛΙΑ/ΜΙΕΤ) μαρτυρεί την παρουσία του ποιητή στη Γενεύη λίγες μέρες πριν από την έναρξη των δύο διαδοχικών συνεδρίων. Η ημερομηνία είναι 17 Αυγούστου 1947 ενώ παραλήπτες της κάρτας είναι ο κύριος και η κυρία Χρήστου Ευελπίδη στην οδό Πλουτάρχου στην Αθήνα. 



Γενεύη 17/8/1947. " Τα εγκάρδια χαιρετίσματά μου, δικός σας" γράφει ο Σικελιανός στο ζεύγος Ευελπίδη. Πάνω από τη θέση του παραλήπτη δεσπόζει η σφραγίδα του συνεδρίου της Γενεύης.


Γυρίζοντας την κάρτα από την πλευρά της εικόνας βλέπουμε ότι ο Σικελιανός στέλνει στους Ευελπίδη μία απόψη της πόλης της Γενεύης με το νησάκι Jean Jacques Rousseau στο μέσο του Ροδανού ποταμού. Διακριτική υπενθύμιση της καταγωγής του φιλοσόφου ή απότιση φόρου τιμής ενός Δελφικού οραματιστή σε ένα λαμπρό πνεύμα του παρελθόντος που σημάδεψε την ευρωπαϊκή διανόηση;


Ποιός είναι όμως ο παραλήπτης της καρτ ποστάλ, τί γνωρίζουμε για αυτόν; Μάλλον δυσανάλογα λίγα σε σχέση με την αξία του άνδρα: Κωνσταντινουπολίτης, μηχανικός, ανώτερος κρατικός υπάλληλος και λογοτέχνης είναι μερικές από τις ιδιότητες με τις οποίες περιγράφεται αυτός ο πολυτάλαντος άνθρωπος. Εδώ μας ενδιαφέρει μία ακόμα ιδιότητά του, εκείνη του φωτογράφου.
Ο Ευελπίδης υπήρξε ιδρυτικό μέλος της Ελληνικής Φωτογραφικής Εταιρείας με νούμερο 14 στην αλφαβητική σειρά 70 συνολικά μελών στο ιδρυτικό καταστατικό της 19ης Ιανουαρίου 1952 με πρώτο πρόεδρο τον Κωνσταντίνο Παπακυριακού και αντιπρόεδρο την Ελένη Βλάχου. Ταξίδεψε σε όλο τον κόσμο και τράβηξε φωτογραφίες με μηχανή μικρού φορμά και έγχρωμο θετικό φιλμ.
Το αρχείο του 8000 περίπου διαφανειών (slides) από τα ταξίδια του απόκειται στο Φωτογραφικό Αρχείο του ΕΛΙΑ-ΜΙΕΤ.

Ενδεικτικά  αναρτούμε μερικές από τις φωτογραφίες που τράβηξε στα Δωδεκάνησα το καλοκαίρι του 1950 τρία χρόνια μετά την ενσωμάτωσή τους.
Χώρα, Αστυπάλαια 1950 , αρχείο Χρήστου Ευελπίδη ΕΛΙΑ/ΜΙΕΤ

Κάστρο, Αστυπάλαια 1950 , αρχείο Χρήστου Ευελπίδη ΕΛΙΑ/ΜΙΕΤ

Αρχάγγελος, Ρόδος 1950 , αρχείο Χρήστου Ευελπίδη ΕΛΙΑ/ΜΙΕΤ

Νίσυρος 1950 , αρχείο Χρήστου Ευελπίδη ΕΛΙΑ/ΜΙΕΤ

Κάλυμνος 1950 , αρχείο Χρήστου Ευελπίδη ΕΛΙΑ/ΜΙΕΤ

Άρχων Μιχαήλ Πανορμίτης, Σύμη 1950, αρχείο Χρήστου Ευελπίδη ΕΛΙΑ/ΜΙΕΤ
Τήλος 1950, αρχείο Χρήστου Ευελπίδη ΕΛΙΑ/ΜΙΕΤ

Τήλος 1950, αρχείο Χρήστου Ευελπίδη ΕΛΙΑ/ΜΙΕΤ

Ο Χρήστος Ευελπίδης και εμείς σας ευχόμαστε καλές διακοπές στα ελληνικά νησιά.


Βασιλική Χατζηγεωργίου
Φωτογραφικό Αρχείο ΕΛΙΑ/ΜΙΕΤ


Για περισσότερα βιογραφικά στοιχεία του Χρήστου Ευελπίδη, βλ. βιβλιοκριτική της Μάρης Θεοδοσοπούλου στο Βήμα 2/5/2004.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου